Bilim tarihi; insanlığın nereden gelip nereye gittiği konusunda heyecan verici bir serüvenin öyküsü.
Bir arkadaşım söylemişti; “yaşam dediğin doğumla ölüm arası yolculuk halleridir” Bilim tarihi de insanlık tarihi gibi bin bir türlü hallerden oluşan, inişleri çıkışları, zorlukları olan bir süreç.
Katkı sunanlar, yoluna taş koyanlar, yoldan çıkanlar zaman kaybettirse de günümüzde üretilen bilgi uygarlık tarihine meydan okuyan cinsten.
Bir insan 80 yıllık ortalama ömrü boyunca en fazla 3 nesle tanık olabilir. Oysa, E. Coli bakterileri her 20 dakikada bir üreyerek 80 yıl boyunca 2 milyondan fazla nesil görebilir. Nesiller demek doğadaki evrimi görebilmek, izleyebilmek demek. Bilimin en çok ihtiyaç duyduğu şey. Bilim insanı Richard Lenski, evrim deneyini E. Coli bakterileri üzerinde yapıyor.
Geçmişte milyonlarca yıl boyunca üretilen bilgi günümüzde sadece birkaç dakikada üretiliyor. Şu anda bulut da saklanan bilgi bir insanın DNA’sının % 1’ine sığabiliyor. İnsan hala en büyük mucize ve sistem.
Bilim tarihinde önemli kişi ve merhaleler var.
Richard Lenski son yüzyılın önemli bilim insanlarından. 24 Şubat 1988’de başladığı evrim deneyi hala devam ediyor, E.Coli bakterileri günümüze kadar 100 binden fazla nesil atladılar. Başlangıçta 12 farklı bakteri seçildi. Aradan geçen bunca yıl ve nesil farklılaşmasında 4 soyun DNA’sının tamiri konusunda zararlı mutasyonlar meydana geldi. Yani Evrim her zaman avantaj sağlamıyor. Bazen zor şartlarda yaşamaya zorlanan canlılar yok olabiliyor. Bazıları geleceğe taşınıyor.
İnsanlık iklim değişikliği, doğal afetler gibi birçok sorunla milyonlarca yıldır uğraşıyor. Gezegen öğrendiği kadim bilgilerle şimdiye kadar kendini onarmayı başarırken, insanlık da ürettiği bilimsel bilgiyle soyunu günümüze kadar taşımayı başardı.
Konunun tarımla ne ilgisi mi var? Tarım teknolojileri sadece karın doyurmak için değil insan soyunun yok olmamasını sağlamak için gerekli. Bu anlamda; farklı bilim dallarında üretilen bilgiyi tohumculukta ıslah ve melezleme çalışmalarında kullanmak sadece insanlığın değil gezegenin de geleceği için kıymetli.
Avcı toplayıcı toplumlar toplum 1.0 ile uygarlık tarihini başlattılar. 12 bin yıl önce Toplum 2.0 ile tarım devrimi yapıldı. Sanayi devrimi ile Toplum 3.0’ı ve 1700’lü yılların kentli burjuvalarını yarattı. 1900’lü yıllar bilgi toplumunu, Toplum 4.0’ı doğurdu. Bilgiyi üreten ve saklayanların güçlü olduğu dönem.
Toplum 5.0 ise bambaşka bir perspektife sahip. Teknoloji insanlığın konforu için bir araç olarak görülüyor. Amacı, insan türünü sağlıklı ve huzurlu şekilde geleceğe taşımak.
Neden mi?
İklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden tarımı korumanın, çiftçiyi güçlendirmenin çözümü teknolojide. Yeşil devrimle ucuza doymayı başaran insanlık, şimdi akça pakça bir tarım devrimi yapmalı. Dünyada tarımı sürdürülebilir kılmak, uzayda tarımı başlatmak, dünya devletleriyle rekabet edebilmek için.
O zaman gelin uzaya teknoloji tohumları ekelim geleceğe kök salmak, dal budak verip meyveleriyle insanlığı beslemek için.
Ezcümle; Toplum 1.o’dan Toplum 5.0’a gelene kadar bilime katkı sunmuş tüm bilim sever ve bilim üretenler sadece kendi nesillerine katkı sunmadılar insanlığın geleceğini de tasarladılar. O zaman her birine minnet ve teşekkürlerimizle bayramımız kutlu olsun.
